1. Octane là gì?
Octane là thước đo tiêu chuẩn về hiệu suất của động cơ hoặc nhiên liệu hàng không, hợp chất này có trong xăng được coi là đại lượng đánh giá khả năng kháng nổ trước khi bugi đánh lửa.
Ở một số nước châu Á như Việt Nam, Thái Lan, chỉ số octane thể hiện bằng RON (Research Octane Number), nhưng ở Mỹ chỉ số này gọi là MON (Motor Octane Number), kéo theo những phương pháp kiểm tra khác nhau.
Để xác định trị số Octane, số Octane của isooctan là 100% và số octane của n-heptan là 0% làm điểm chuẩn. Bất kỳ loại xăng nào trong thử nghiệm đều được so sánh với 2 tiêu chuẩn này.
Nếu một loại xăng được sản xuất với hỗn hợp thành phần gồm 98% isooctan và 2% n-heptan, tức là trị số octane của loại xăng này là 98.
2. Xăng 98 có thực sự tốt hơn vì đắt tiền hơn?
Nhiều anh em có thể lầm tưởng xăng càng đắt tiền thì có vẻ giúp chiếc xe càng mạnh nhưng không phải. Sử dụng xăng có chỉ số octane cao hơn hoàn toàn không thay đổi tỉ số nén của động cơ, do đó không mang lại sức mạnh lớn hơn hay giúp xe tiết kiệm nhiên liệu hơn.
Bởi vì mỗi loại động cơ đều có tỉ số nén riêng, do đó đòi hỏi chỉ số octane tối thiểu để tránh hiện tượng kích nổ sớm trong động cơ.
Cùng dung tích, động cơ nào có tỉ số nén cao hơn là động cơ mang lại hiệu quả sức mạnh lớn hơn, với cùng một lượng hỗn hợp khí và nhiên liệu cháy bên trong. Độ đặc (nén) của hỗn hợp nhiên liệu khi bị đốt cháy mới là điểm mấu chốt mang lại sức mạnh và độ tiết kiệm nhiên liệu cho động cơ.
Chạy xe với loại xăng có chỉ số octane quá thấp có thể khiến hư hại động cơ do dễ gặp phải hiện tượng kích nổ, nhưng nếu đổ xăng có chỉ số octane quá cao thì có thể khiến động cơ kém hiệu suất hơn, đồng thời tốn chi phí hơn. Cách tốt nhất là đổ đúng loại xăng với chỉ số octane tương ứng mà nhà sản xuất gợi ý.
3. Hiện tượng kích nổ là gì?
Máy nóng công suất giảm, xe chạy ì, âm thanh giống như tiếng gõ phát ra tại khu vực động cơ là những dấu hiệu thường thấy của hiện tượng kích nổ.
Hiện tượng kích nổ xuất hiện ở cuối kỳ nén, hòa khí (hỗn hợp không khí và nhiên liệu) bốc cháy trước khi bugi đánh lửa. nếu khí xăng bốc cháy tự phát do áp suất tăng sẽ gây ra hai hiện tượng cháy. Sóng lửa tác động lẫn nhau và gây ra âm thanh như tiếng gõ kim loại (knocking sound) trong động cơ, ngoài việc gây hư hỏng bugi và cả động cơ về lâu dài.
Nếu có hiện tượng kích nổ, hãy đem đến cơ sở sửa chữa để kiểm tra các vấn đề cơ học, anh em cũng có thể kiểm tra xem loại xăng thường dùng có thấp hơn trị số octane mà nhà sản xuất khuyến nghị hay không? và đổi sang trị số octane cao hơn nếu cần thiết.
Nguồn: Moto7